Wat is de ziekte van Kienböck?

De ziekte van Kienböck is een aandoening waarbij één van de botjes in de pols, het os lunatum, in meer of mindere mate zijn bloedtoevoer verliest. Door de verminderde bloedtoevoer kan het botje zwakker worden en inzakken. Dit kan leiden tot pijn, stijfheid en een verminderde functie van de pols. De aandoening wordt ook wel avasculaire necrose van het lunatum genoemd.

Anatomie:

De pols bestaat uit acht kleine botjes, de carpalia of carpaalbotjes genaamd, die in twee rijen liggen. Het lunatum is een van de centrale botjes in de proximale rij en speelt een cruciale rol in de beweeglijkheid en stabiliteit van de pols. Goede bloedtoevoer is essentieel voor de gezondheid van deze botjes, en wanneer deze wordt verstoord, zoals bij deze aandoening, kan dat uiteenlopende gevolgen hebben.

Oorzaak en ontstaanswijze:

Over de oorzaak van de ziekte van Kienböck is nog niet veel bekend. Het is wel bekend dat de ziekte vooral voorkomt bij mensen tussen de 20 en 40 jaar, en dat het vaker wordt gezien bij mensen met een relatief korte ellepijp (ulna). Door de korte ellepijp ten op zichte van het spaakbeen, kan de druk op het lunatum verhoogd zijn.

Daarnaast kan een trauma in de voorgeschiedenis, of meerdere microtrauma’s, de bloedtoevoer naar het lunatum verstoren, waardoor de ziekte zich ontwikkelt.

Verschillende fasen van de ziekte van Kienböck:

De aandoening ontwikkelt zich doorgaans in vier fasen:

• Fase 1: pijn en zwelling zonder duidelijke veranderingen op röntgenfoto’s, hoewel een MRI afwijkingen kan tonen
• Fase 2: sclerose (verharding) van het lunatum zichtbaar op röntgenfoto’s, met aanhoudende pijn
• Fase 3: fragmentatie van het lunatum, wat leidt tot meer pijn en verminderde polsfunctie. Dit kan verder worden onderverdeeld in 3A (zonder verschuiving van de polsbotjes) en 3B (met verschuiving van de polsbotjes)
• Fase 4: artrose van de pols als gevolg van het ingestorte lunatum.

Klachten, symptomen en verschijnselen:

• Pijnklachten, die vaak verergeren bij bepaalde activiteiten als het strekken van de pols
• Zwelling en gevoeligheid boven het lunatum
• Verminderde grijpkracht
• Beperkte polsbeweging
• Een gevoel van stijfheid in de pols.

Behandelingen fysiotherapie:

Fysiotherapie speelt een belangrijke rol in het herstelproces van de ziekte van Kienböck. Doelstellingen van fysiotherapie zijn onder andere:

• Pijnvermindering: door middel van advies en mobilisatietechnieken
• Herstel van bewegingsbereik: rekoefeningen en mobiliserende oefeningen om de mobiliteit van de pols te vergroten
• Versterking van de pols: specifieke oefeningen om de spieren rondom de pols te versterken en zo de belasting op het lunatum te verminderen
• Ergonomisch advies: instructies over hoe dagelijkse activiteiten uit te voeren zonder de pols te overbelasten.

De behandeling bij de fysiotherapeut wordt altijd per individu bekeken. Bij elke patiënt spelen er namelijk andere factoren mee. Ook bij de ziekte van Kienböck verschilt de aanpak van persoon tot persoon. Bij een bezoek aan de fysiotherapeut wordt eerst, middels een intakegesprek, de klacht in kaart gebracht. Hierbij wordt een inventarisatie gemaakt welke factoren er allemaal een rol spelen. Daarna volgt lichamelijk onderzoek, waarna de klacht verder bekeken / onderzocht wordt. Vervolgens wordt er een behandelplan opgesteld en zal de therapeut uitleg geven over de klacht, prognose en factoren die van invloed zijn.

Andere behandelopties

• Medicatie: pijnstillers en ontstekingsremmers om pijn te verminderen
• Gips of spalk: om de pols tijdelijk te immobiliseren en het lunatum te ontlasten
• Chirurgie: in gevorderde gevallen kan een operatie nodig zijn. Dit kan variëren van revascularisatie (herstel van de bloedtoevoer) tot het verkorten van het spaakbeen (radius) of het bevestigen van een plaatje in de pols.

Herstel en prognose:

Het herstel van de ziekte van Kienböck kan variëren afhankelijk van de ernst van de aandoening en de toegepaste behandelingen. Met tijdige diagnose en behandeling kan de pijn worden verminderd en de polsfunctie worden verbeterd. Een combinatie van fysiotherapie, medicatie en mogelijk chirurgie kan helpen om de progressie van de aandoening te vertragen en de levenskwaliteit van de patiënt te verbeteren.

Wilt u weten of wij iets voor uw klachten kunnen betekenen, neem dan contact op!