Heupartrose: Oorzaken, Symptomen en Behandelingen

Heupartrose, ook wel heupslijtage genoemd, is een degeneratieve aandoening waarbij het kraakbeen in het heupgewricht langzaam afbreekt en de botstructuur in het gewricht verandert. Dit kan leiden tot pijn en stijfheid in de heup, evenals beperkingen in mobiliteit en het uitvoeren van dagelijkse activiteiten.

Omschrijving van de anatomie

Het heupgewricht is een kogelgewricht dat bestaat uit de kop van het dijbeen en de heupkom van het bekken. Het oppervlak van de kop van het dijbeen en de heupkom zijn bedekt met kraakbeen, dat fungeert als een schokdemper en zorgt voor soepele beweging van het gewricht.

Oorzaak en ontstaanswijze:

Het is een degeneratieve aandoening waarbij het kraakbeen in het heupgewricht langzaam afbreekt en de botstructuur in het gewricht verandert. Na het 50e levensjaar komt deze aandoening regelmatiger voor. Uiteindelijk krijgen wij allemaal in enkele gewrichten artrose wat past bij het ouder worden. Heupartrose ontstaat niet acuut maar is zoals hierboven al benoemd, een langzaam degeneratief proces.

Heupartrose kan worden ingedeeld in verschillende stadia, afhankelijk van de ernst van de aandoening. De stadia worden vaak aangeduid met cijfers, van 0 tot 4, waarbij 0 geen symptomen aangeeft en 4 de meest ernstige vorm van artrose is. De mate/stadia van slijtage staan echter niet in direct verband met de mate van klachten. Zo kan iemand met stadia 4 minder klachten ervaren in vergelijking met iemand met stadia 0-1.

Klachten en verschijnselen, symptomen:

De symptomen van heupartrose kunnen variëren afhankelijk van de ernst van de aandoening, maar kunnen zijn:

• Pijn in de heup, lies, bil of bovenbeen, of knie die erger wordt bij activiteit
• Stijfheid in het gewricht
• Startstijfheid in de heup (korter dan 30 minuten), vooral na zitten of liggen
• Verminderde mobiliteit/beweeglijkheid van de heup in enkele of alle richtingen.
• Moeite met dagelijkse activiteiten zoals lopen of traplopen
• Een knappend of krakend geluid in de heup tijdens beweging
• Zwakte in de spieren rondom de heup

Behandelingen en herstel:

De behandeling bij de fysiotherapeut wordt altijd per individu bekeken. Bij elke patiënt spelen er namelijk andere factoren mee. Ook bij heupartrose verschilt de aanpak van persoon tot persoon.

Bij een bezoek aan de fysiotherapeut wordt eerst, middels een intakegesprek, de klacht in kaart gebracht. Hierbij wordt een inventarisatie gemaakt welke factoren er allemaal een rol spelen. Daarna volgt lichamelijk onderzoek, waarna de klacht verder bekeken / onderzocht wordt. Vervolgens wordt er een behandelplan opgesteld en zal de therapeut uitleg geven over de klacht, prognose en factoren die van invloed zijn.

De behandeling bij heupartrose kan bestaan uit:

• Mobilisatie: het geleidelijk bewegen van het aangedane gebied om de spieren en gewrichten te herstellen.
• Spierversterkende oefeningen: om de spieren te versterken en de stabiliteit van het heupgewricht te verbeteren.
• Loopoefeningen: om het looppatroon te verbeteren.
• Core stability training: om de kracht van de buik- en rugspieren te verbeteren, wat kan bijdragen aan het verminderen van de belasting op de heupen.
• Fysiotherapie kan ook helpen om de progressie van de aandoening te vertragen en te voorkomen dat er verdere complicaties optreden.

Andere behandelingen:

• Medicatie: pijnstillers, ontstekingsremmende medicijnen en corticosteroïdinjecties kunnen helpen om pijn en ontsteking te verminderen. In sommige gevallen kunnen medicijnen zoals hyaluronzuur-injecties ook worden gebruikt om het kraakbeen in het gewricht te smeren en de pijn te verminderen.
• Gewichtsverlies: overgewicht kan bijdragen aan de symptomen van heupartrose, omdat het extra druk en spanning op het heupgewricht kan veroorzaken. Gewichtsverlies kan helpen om deze druk te verminderen en de symptomen te verlichten.
• Chirurgische behandelingen: in sommige gevallen kan chirurgie nodig zijn als andere behandelingen niet effectief zijn. Bij heupartrose zijn er verschillende chirurgische behandelingen beschikbaar, waaronder heupvervanging en heup resurfacing. Bij heupvervanging wordt het beschadigde heupgewricht vervangen door een kunstgewricht, terwijl bij heupresurfacing alleen het beschadigde oppervlak van de kop van het dijbeen wordt vervangen.
• Alternatieve therapieën: sommige mensen vinden verlichting van de symptomen van heupartrose door alternatieve therapieën, zoals acupunctuur, massage, chiropractie of kruiden supplementen. Hoewel er geen wetenschappelijk bewijs is dat deze therapieën effectief zijn bij het behandelen van heupartrose, kunnen ze soms helpen om de pijn en het ongemak te verminderen. Het is echter belangrijk om deze therapieën alleen te gebruiken onder begeleiding van een gekwalificeerde zorgverlener.

Herstel:

Het herstel van heupartrose kan variëren afhankelijk van de ernst van de aandoening, de gekozen behandeling en de individuele omstandigheden van de patiënt. Over het algemeen is heupartrose een chronische aandoening, wat betekent dat het niet volledig kan worden genezen. Het doel van de behandeling is om de pijn en het ongemak te verminderen en de mobiliteit en kwaliteit van leven van de patiënt te verbeteren.

Bij behandelingen zoals fysiotherapie en gewichtsverlies kan het enkele weken tot maanden duren voordat verbetering van de symptomen wordt opgemerkt. Bij chirurgische behandelingen zoals heupvervanging kan het herstel langer duren, vaak enkele maanden tot een jaar voordat de patiënt volledig is hersteld. Tijdens het herstelproces is het belangrijk om de aanbevelingen van de zorgverlener te volgen en eventuele fysiotherapie-oefeningen of revalidatieprogramma’s te voltooien om de spierkracht en -mobiliteit te herstellen.

Het is ook belangrijk om de heup te blijven bewegen en regelmatig lichaamsbeweging te blijven doen om de spieren te versterken en de gewrichten soepel te houden. Dit kan helpen om verdere schade aan het heupgewricht te voorkomen en de symptomen van heupartrose te verminderen.

Het is essentieel om te onthouden dat heupartrose een chronische aandoening is en dat het belangrijk is om regelmatig contact te houden met een zorgverlener om de voortgang te bespreken en eventuele nieuwe symptomen te behandelen. Het nemen van maatregelen om de heup gezondheid te behouden en de symptomen te beheersen, kan helpen om de kwaliteit van leven te verbeteren en de impact van heupartrose te verminderen.